МЕНЮ

ЕУРАЗИЯ ЖЫЛНАМАСЫ. 2022


«ЕУРАЗИЯ» ШЕЖІРЕСІ. 2022: ҰЛТТЫҚ БАЙҚАУДЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ

Пандемияға байланысты екі жылдық үзілістен кейін қайта оралған XVI "Еуразия" ХКФ 2022 жылы бірнеше тосын сый жасады. Біріншіден, фестиваль Алматыға - өзі құрылған қалаға оралды. Екіншіден, ол ерекше уақытта - желтоқсанның ортасында өтті. Бірақ, ең бастысы, фестиваль бағдарламасында жаңа байқау пайда болды – Ұлттық байқау, онда соңғы екі жылда шығарылған отандық толықметражды ойын фильмдері бақ сынасты.

Фестивальдің бағдарламалық директоры Гүлнар Әбікееваның жаңа байқауға байланысты; «егер 2000-шы жылдардың басында фестивальде тек «қарқынды дамып келе жатқан қазақ киносы» бағдарламасы болған болса, бүгінде қазақстандық кинематография осындай деңгейге жетіп, біз оған жеке ұлттық байқау бөлдік», - деді.

Фестивальдің түрлі бағдарламаларына 25 елден 50 фильм қатысты, олардың үшеуінің – атап айтсақ, "Әдемі Елена", "Боран" және "Ауыл" картиналарының фестивальде әлемдік премьералары болып өтті.

Фестиваль бірнеше конкурстан тыс бағдарламаларды да қамтыды: «Ерекше оқиға»;  «Жаңа есімдердің ашылуы» (қазіргі заманғы қысқаметражды қазақстандық кино); Work-In-Progress; «Қазақ киносын дамыту векторлары" дөңгелек үстелі және тағы басқалар.

"Ерекше оқиға" аясында 15 жылдығын атап өткен әлемге әйгілі "Қызғалдақ" фильмінің авторларымен және қатысушыларымен кездесу өтті.

Сондай-ақ, режиссер, әйгілі ирандық режиссер Мохсен Махмалбафтың қызы Хана Махмалбафтың және және қырғыз режиссері Эрнест Әбдіжапаровтың шеберлік сабақтары өтті.

Кинофестиваль жеңімпаздары

Халықаралық байқау бағдарламасы:

Үздік фильм – «Эсимде» (реж. Актан Арым Кубат).

Үздік режиссер – Леван Когуашвили (Brighton 4th), Асиф Рустамов («Холодный как мрамор»).

Қазылар алқасының арнайы сыйлығы – Камара Камалова.

Үздік ер адам рөлі – Навид Мохаммадзаде (Beyond the Wall)

Үздік әйел адам рөлі – Шен Ши Ю (A Woman).

Қазылар алқасының дипломы – Катай Даули «Боран» фильміндегі рөлі үшін.

Қазылар алқасының дипломы – фильм «Не хороните меня без Ивана» (реж. Любовь Борисова).

Қазылар алқасының дипломы – фильм Il Boemo / «Иль Боемо» (реж. Петр Вацлав).

 

Ұлттық байқау бағдарламасы:

Үздік фильм – «Қызыл анар» (реж. Шарипа Оразбаева).

Үздік режиссер – Серик Апрымов («Ауыл»).

Қазылар алқасының арнайы сыйлығы – фильм «Отау» (реж. Алигер Жадигеров).

Үздік ер адам рөлі – Алихан Абильдин («Скоро кончится лето»).

Үздік әйел адам рөлі – Ольга Ландина («Зере»).

 

НЕТПАК таңдауы – «От» (реж. Айжан Касымбек).

"Орталық Азия киносының дамуына қосқан үлесі үшін" арнайы сыйлығын өзбек киносының шебері 85 жастағы Әли Хамраев алды, ол фестивальде халықаралық байқаудың қазылар алқасын басқарды.

"Қазақ киносының дамуына қосқан үлесі үшін" жүлдесі Мұрат Әуезовке табысталды.

Ұлттық байқауының
Халықаралық байқауы
NETPAC
Лайла Пакалниня
Қазылар алқасының төрайымы

1962 жылы Лиепаяда туған, Латвия. БМКИ-ның режиссерлық бөлімін бітірген (1991). 32 деректі, 5 қысқаметражды және 6 толықметражды фильмнің режиссеры және сценарий авторы. Жалпы өмірлік қоржынында 43 фильм, 2 бала, 1 күйеу, екі ит, екі велосипед, сонымен қатар толып жатқан жаңа фильмдердің идеялары бар. Оның картиналары Канн, Венеция, Берлин, Локарно, Карловы Вары, Рим, Таллин және тағы да басқа кинофестивальдарға қатысып, талай рет марапатталды. «Рауан» (2015), «Пицца» (2012), «Теодор» (2006), «Питон» (2003), «Туфля» (1998) сияқты туындыларымен аты шыққан.

Хана Махмальбаф

1988 жылы Тегеранда туған. Жеті жасында әкесі Мохсен Махмальбафтың «Қас қағым пәктік» фильміне түскен. «Махмальбаф киномектебінде» оқыған, Махмальбаф отбасының фильмдерінде фотограф, скрипт-супервайзер және режиссердың көмекшісі болып жұмыс істеді. 14 жасында «Мисыздық ләззаты» атты деректі фильм түсіреді, фильм Венеция кинофестивалінде көрсетіліп, үш бірдей жүлде алады. Ол «Будда ұяттан опырылып түсті» атты алғашқы толықметражды фильмін (2007) Ауғанстанда, Бамианда түсірді. Фильм Берлин кинофестивалінің (2008) «Хрусталь аю» және Сан-Себастьян фестивалінің (2007) әділқазылар алқасының арнайы жүлдесін жеңіп алды.

Сано Синдзю

Жапондық продюсер, режиссер және сценарист. Ол Қазақстан мен Жапонияның бірлескен өндірісінің бірқатар фильмдерін шығарды: "Соңғы демалыс" (1996), "Ақсуат" (1997), "Үш ағайынды" (1999), "Найзағай алдында" (2011).

Милко Лазаров

1965 жылы Жапонияда дүниеге келген. Кинодағы өнер жолын бала кезінен көркем фильмдерден бастаған. Қазақстанға алғаш сапарында Қазақ киносының жаңа толқынымен танысты. 1995 жылдан бастап ол Әмір Қарақұловпен жұмыс істей бастап, Қарақұловтың Роттердам ХКФ-де «Барыс» және Токио ХКФ-нің Алтын жүлдесін алған «Соңғы демалыс» (1996) фильмінің продюсері болды. Серік Апрымовтың Нант, Токио, Турин фестивальдерінде марапатталған «Ақсуат» (1997) және «Ағайынды үшеу» (1999) фильмдерінің продюсері. Әмір Қарақұловпен тағы бір бірлескен туындысы -  «Жылама» фильмі (2002). Ерлан Нұрмұхамбетовпен бірге ол «Дауыл алдында» (2011) фильмін түсіріп, фильм 7-ші «Еуразия» ХКФ-де Бас жүлдені жеңіп алды

Олег Борецкий

Философия ғылымдарының кандидаты, әл-Фараби атындағы ҚазҰУ доценті, киносыншы, СТВ арнасындағы «Кино клубы» бағдарламасының және «Классика» радиосындағы «Киноблюз» бағдарламасының авторы және жүргізушісі.  Мақсаты көпшілікке жете бермейтін киноны көпшілікке арналған киноға айналдыру болып табылатын «Цезарь» кинотеатрындағы «Олег Борецкий кино клубы» арнайы жобасын жасаушы. Отандық және шетелдік кинематография туралы көптеген мақалалардың, сондай-ақ философия, мәдениеттану және кино өнері саласындағы ғылыми мақалалардың авторы. Қазақстан киносыншылары қауымдастығының мүшесі.

Али Хамраев
Қазылар алқасының төрағасы

1937 жылы Ташкентте (Өзбек КСР) туған. БМКИ-ның режиссер бөлімін бітірген (1961). 1961–2020 жылдар аралығында режиссер ретінде 20 көркем және 40-қа жуық деректі және телевизиялық фильмдер түсірген. Ең танымал туындылары: «Жетінші оқ», «Оққағар», «Кабулдың аптап жазы». Авторлық кинематография өкілі Әли Хамраев драма, аңыз, комедия, шытырман оқиғалы кино және мюзикл сияқты түрлі жанрларда жұмыс істейді. Оның «Триптих» фильмі Сан-Ремо кинофестивалінде (1980) Бас жүлдені, ал «Адам құстардың ізімен кетті» фильмі Нью-Дели ХКФ (1976) «Күміс тауыс» жүлдесін иеленді. 2001 жылы «Бо Ба Бу» (Өзбекстан / Италия / Франция) картинасы «Махаббат дидары» (Москва) ХКФ Бас жүлдесін жеңіп алды.

Эрнест Абдыжапаров

1961 жылы Фрунзеде (Қырғыз КСР) туған. Фрунзеде Орыс тілі және әдебиеті педагогикалық институтын бітірген (1983). Әр жылдары «Кыргызфильм» киностудиясында, «Умай» Жастар шығармашылық қорында, Қырғызстан кинематографистер одағында жауапты қызметтер атқарған. 1999 жылдан бастап, өзінің жеке студиясын басқарады. 30-дан аса киносценарийдің, 14 толықметражды көркем фильмнің, тоғыз фильмнің музыкасының авторы. «Таранчы» (1994), «Ауыл басқармасы» (2004), «Жарқын самал» (2007), «Такси мен телефон» (2013), «Саяқбай. ХХ ғасыр Гомері» (2017), «Сагынбай манасчы» (2022) сияқты танымал туындылары көптеген халықаралық фестивальдердің жүлделерін жеңіп алған.

Сергей Дворцевой

1962 жылы Шымкент қаласында дүниеге келген. Алғашқы білімін авиация саласында алып, кейін СРЖК-нің көркем емес фильмдер режиссері бөлімін бітірген. Деректі туындылары халықаралық кинофестивальдерде көптеген марапаттарға ие болды. «Тюльпан» (2008) дебюттік көркем фильмі Канн кинофестивалінің «Un Certain Regard» конкурстық бағдарламасында Бас жүлдені, сондай-ақ басқа да бірқатар халықаралық кинофестивальдердің бас жүлделерін жеңіп алған. 2018 жылы Каннда «Айка» фильмі «Алтын пальма бұтағына» ұсынылса, басты рольді сомдаған Самал Еслямова «Үздік әйел ролі» жүлдесін алды. Фильм «Оскар» номинацияларының қысқа тізіміне енді. 2019 жылдан бастап Америка киноакадемиясының мүшесі.

Талгат Теменов

1954 жылы Алматы облысының Малыбай ауылында туған. Құрманғазы атындағы Алматы мемлекеттік консерваториясын және Сценаристер мен режиссерлардың жоғары курсын (1986, Мәскеу) бітірген. Көптеген спектакльдер мен фильмдердің сценарий авторы және қоюшы режиссеры: «Адамдар арасындағы бөлтірік» (1998), «Қашқан нысана» (1991), «Алып қаланың кішкене ханзадасы» (2016). Әр жылдары ол Т. Жүргенов атындағы Қазақ театр және кино институтының ректоры, «Қазақфильм» киностудиясының көркемдік жетекшісі қызметтерін атқарды. 2014 жылдан бері ол – Қ. Қуанышбаев атындағы Мемлекеттік академиялық музыка-драма театрының көркемдік жетекшісі. ҚР халық артисі және басқа да мемлекеттік марапаттардың иегері, профессор.

Русудан Глурджидзе

Тбилисиде дүниеге келген. Шота Руставели атындағы театр және кино университетінің кинорежиссер және сценарист факультетін (Г. Шеңгелаяның шеберханасы) бітірген. Оның толықметражды режиссерлік дебюті «Өзгенің үйі» (2016) Халықаралық баспасөз академиясының «Спутник» сыйлығын иемденген және 2017 жылы Грузияның атынан «Оскар» сыйлығына ұсынылды. Фильмнің басқа марапаттарының қатарында Карловы Вары, Берген, Тбилиси, Бейжіңдегі ХКФ-дің бас жүлделері, сондай-ақ Еуразия ХКФ-нің Бас жүлдесі және ТМД және Балтық елдерінің үздік фильмі үшін «Ника» сыйлығы бар. 2017 жылғы Сидней кинофестивалі қорытындысы бойынша «Шығармашылығына назар аударуға болатын 10 еуропалық әйел режиссердің» қатарына енді. Бірнеше кинофестивальдерде қазылар алқасының мүшесі болды.

Нада Азхари-Гийон
Қазылар алқасының төрағасы

Француз киносыншысы және журналисті. Араб тілді БАҚ-на арналған мақалалардың авторы, FIPRESCI, NETPAC, Франция киножурналистер Одағының және "Люмьер" академиясының мүшесі.

Шарофат Арабова

Тәжікстаннан келген режиссер және кинотанушы. Тәжік кинематографы туралы екі монографияның авторы, Душанбе Халықаралық кинофестивалінің арт-директоры. Оның "Жоғары ұшу" (2010), "Арасында" (2013), "Тасфия" (2014), "Арман сатушы" (2017) фильмдері халықаралық кинофестивальдердің марапаттарына ие болған. NETPAC мүшесі, көптеген халықаралық кинофестивальдердің қазылар алқасының жұмысына қатысқан.

Султан Усувалиев
Историк кино

Қырғызстаннан келген кино тарихшы. ВГИК аспирантурасының түлегі, өнертану кандидаты, Film Sense журналының бас редакторы.


Ұлттық байқауы


Халықаралық байқауы


Ерекше оқиға


Жаңа есімдерді ашу